Entrevista a Richard Stallman
Da nosa filosofía depende o noso futuro - Richard Stallman
Entrevista a Richard Stallman
¿A filosofía do software libre podería aplicarse a calquera empresa, xestión de equipos ou comunidades seguindo a etimoloxía do termo Ubuntu?
Creo que non é aplicable neses campos. A filosofía do movemento software libre é que un programa, calquera programa, debe respectar a liberdade e a comunidade dos usuarios. Para facelo, debe ofrecerlles o catro liberdades esenciais. Si o programa non as respecta é un instrumento do poder inxusto do seu dono. A nosa loita é para pór fin a esta inxustiza. Esta cuestión exponse para un programa porque o programa, segundo como se distribúa aos usuarios, ou respecta a súa liberdade ou lles priva da súa liberdade. Exponse para un programa como consecuencia da estrutura do asunto. Moitos outros asuntos importantes teñen outra estrutura, entón a mesma cuestión non se expón.
Ubuntu non debería ser o noso ideal. É unha distribución do sistema operativo GNU con Linux, pero presenta problemas éticos. O seu nome significa "axuda mutua", creo lembrar -- un valor admirable pero que non alude en absoluto á liberdade. Non ha de sorprender, entón, que a distro Ubuntu non é libre. Ubuntu instala programas privativos sen consultar nin informar o usuario. Logo convídalle a instalar outros programas privativos; chama "free" (no canto de «gratis») aos que son gratuítos, sementando así máis confusión. Os desarrolladores de Ubuntu non expoñen asuntos de liberdade. Non expoñen ningún asunto ético, senón que só din que tentan ofrecer "a mellor experiencia ao usuario." A todos os niveis, négannos o seu apoio porque non están de acordo coa nosa filosofía. Ubuntu nunca cita software libre, senón "código aberto", que é outra idea baseada noutros valores. Hai distribucións 100% de software libre, desenvolvidas por xente que valora a liberdade, pero Ubuntu non é unha desas. Véxase gnu.org/distros.
Coñecendo as vantaxes do software libre, ¿Si o software libre é a opción máis xusta e ética por que hai tanto receo en utilizalo na nosa contorna, na educación , etc?
Para min a palabra "vantaxes" non é adecuada para referirse á importancia dos dereitos humanos. Os desarrolladores dos programas privativos o máis coñecidos dispoñen de moito diñeiro. Poden introducir funcionalidades cómodas para distraer aos usuarios do asunto da súa liberdade. Poden pagar subornos. Poden facer presións políticas e publicidade.
No caso de Múnic, Microsoft convenceu ao concello a migrar de GNU/Linux a Windows en cambio da mudanza da sede europea de Microsoft a Múnic. Esa mudanza tivo o efecto dun suborno de Microsoft a Múnic, porque os impostos da sede agora van ao concello de Múnic. Pagar un suborno a un político é un delito, pero un suborno a unha administración, aínda que igual de corrupto, é legal.
Un programa privativo somete aos seus usuarios ao poder do seu dono, quen adoita usar o seu poder para levar aos usuarios onde el quere. Poden armar trampas que dificultan cambiar por outro programa, por exemplo a incompatibilidade deliberada. Entón o esforzo de cambiar por software libre é un investimento no teu futuro libre e no futuro libre da sociedade enteira.
¿Big data ou thick data?
Non fago diferénciaa pero só pode ser un asunto secundario. Recoller tantos datos persoais como se recollen hoxe pon en perigo os dereitos humanos. A nova GDPR da UE é insuficiente. Temos que prohibir por lei que os sistemas sexan deseñados para seguir e husmear á xente.
¿Que opinas das iniciativas que se dedican a que os usuarios poidan elixir os datos que desexan compartir coas empresas mediante un sistema blockchain e seguindo uns principios...?
Non pode ser adecuado. Unha vez acumulada, calquera base de datos será un abuso. Entón, o único camiño adecuado para protexernos do rastrexo e husmeo dixitais é deseñar todos os sistemas para non recoller datos. En moitos países a policía pon cámaras nas rúas, poden mirar a todos. Comezan a conectalas a sistemas de recoñecemento de caras para facer historiais dos movementos de cada un.
Moita xente permítense rastrexar sen utilizar cámaras: un teléfono móbil sempre di á rede onde está, e a empresa de telefonía toma nota e garda os datos por meses ou anos (segundo que país). O teléfono móbil tamén pode ser convertido a distancia nun dispositivo de escoita, que escoita sempre, sen parar (excepto cando a súa pila descargouse). Quince anos atrás pensei na posibilidade de adquirir un teléfono móbil, entón investiguei sobre as súas posibles inxustizas e descubrín estas. Por revulsión decidín non levar ningún.
¿Realmente hai algún modo de salvar os nosos datos?
Creo que a idea de "salvar os nosos datos" é un mal camiño, non pode ser adecuado para protexer a nosa privacidade. Unha vez recolleitos, os datos serán usados para maltratarnos e ameazarnos. Por tanto hai que evitar a acumulación de datos.
¿Segue sendo a universidade a que ten o papel máis destacado no desenvolvemento do software libre?É posible facer rendible e sustentable unha empresa que desenvolva ferramentas deste tipo?
Creo que hoxe en día as empresas desenvolven tanto software libre como as universidades, e os voluntarios independentes quizais máis aínda. Pero estudar as estatísticas do software libre non é a miña misión. A miña misión é concienciar á xente acerca de como os programas privativos son unha inxustiza. e adoitan ser deseñados para espiar, restrinxir e danar á xente, o que é outra inxustiza.
¿Por que as grandes multinacionais están a investir en software libre como parte da súa cota de mercado?
Ás veces serve os obxectivos dunha empresa grande que un programa libre estea dispoñible. Quizais facilita o uso dalgún produto ou servizo, polo que fomenta a súa compra. Sexan cal sexan os teus motivos, alégranos a túa contribución a nosa mundo libre. Non estamos en contra do negocio nin da ganancia. Só estamos en contra do software que somete aos usuarios.
¿Consideras que faltan ferramentas crowdsourcing que potencien licenzas libres?
Hai plataformas de crowdfunding (non son ferramentas senón sitios web) que funcionan para proxectos de software libre. A maioría teñen fállaa ética de que doar diñeiro requira executar programas privativos. É dicir que para doar a un proxecto, que sexa de software ou non, terías que executar uns programas privativos que as páxinas web transmiten á túa navegador. Non debemos levar a ninguén a usar un programa privativo, entón non debemos publicitar os proxectos que usan ditas plataformas. É un problema moi grave nos sistemas actuais de pago. Buscamos a voluntarios para desenvolver programas libres para doar diñeiro a eses proxectos.
As humanidades dixitais, por exemplo, á hora de xestionar contidos...
Cando di "contidos", trátase das obras publicadas? Chamalas "contidos" desprézaas, suxire que o seu valor non é senón encher algún colector. Creo que cada obra ten o seu valor, que pode ser artístico ou político ou funcional ou outro, por tanto evito desprezala co termo "contido". Volvendo á substancia da pregunta, non vexo ningún problema nas bases de datos das humanidades dixitais, porque son datos acerca das obras publicadas, non das persoas.
A pregunta fai referencia aos estándares á hora de compartir arquivos ou librarías de datos, xa que ao compartir en distintos formato (a maioría privativos) dificulta a continuidade de proxectos e a expansión da cultura libre.
A proliferación de formatos privados e segredos, cada un limitado a un só programa, é unha consecuencia dos programas privativos. Cando unha empresa ten unha aplicación privativa que domina un campo, pensa bloquear o camiño da competencia. Para iso inventa un formato secreto e cambia a súa aplicación para salvagardar un proxecto unicamente nese formato. A lista non é completa: creo que Microsoft Word, Autocad e un coñecido programa de contabilidade fixeron algo parecido. Quizais Adobe tamén.
O software libre evita pola súa natureza este problema porque o que fai nunca é secreto. Si un programa libre implementa algún formato, outros desarrolladores, lendo o seu código, poden comprender o formato.
A miña pregunta é que podemos facer as humanistas dixitais por fomentalo para non limitar o acceso ao coñecemento, xa que hai moitos intereses creados no que se refire a editoriais e publicacións científicas.
Hai formatos de público coñecemento que podemos usar para publicar e intercambiar arquivos. Para textos, existen ODT e PDF. O que fai falta é presionar ás organizacións, ás empresas e á xente para que usen eses formatos. Rehúso tentar coñecer o contido dun arquivo de formato .doc, e explico por que. Non fago excepcións.
¿Que se pode facer para visibilizar á muller no ámbito das novas tecnoloxías, como profesionais e desarrolladoras?
Os argumentos que presento en favor do software libre non dependen do xénero; creo que teñen a forza lóxica para poder convencer a persoas de calquera grupo. Entón, non enfoco grupos; tento convencer a quenquera que escoite. Fago unha conferencia e veñan os que veñan.
Sempre pido aos organizadores das miñas conferencias que publiciten o evento nos departamentos de filosofía, dereito, política e historia, non só no de informática. Pero non teño control da publicidade que fan, só podo instar.
Hai unha actividade que se chama Outreachy que tenta atraer a mulleres, e a membros doutros grupos pouco representados, á comunidade de software libre.
Last updated
